Alles wat je moet weten over zelf brood bakken
Misschien heb je er al eens vaker over nagedacht, maar schrokken de verhalen over brood bakken je altijd een beetje af. Het kost veel tijd en het komt vrij precies en dan is zo’n brood toch telkens weer snel bij de bakker gehaald. Maar nu tijd minder een belemmering is en we winkels wat meer willen mijden, is het misschien zo gek nog niet om het eens te proberen. En met onze producten en onderstaande tips, kom jij beslagen ten ijs.
Je hebt een aantal recepten opgezocht. Vaak stuit je dan al snel op verschillende soorten bloem en meel. Ben jij het spoor dan alweer bijster? Niet zo gek, de twee worden namelijk vaak door elkaar gebruikt. Maar voor verschillende soort brood, gebruik je verschillende soorten meel of bloem. Belangrijk dus om te weten wat je nodig hebt.
Bij bloem en (volkoren) meel hebben we te maken met gemalen graan. Voor volkoren meel wordt de hele korrel van graan gebruikt, inclusief alle grovere velletjes, zemelen en kiemen. Wanneer volkoren meel gezeefd wordt, verkrijgen we bloem. Tijdens het zeven blijven die velletjes en schilletjes namelijk achter in de zeef. Om die reden heeft bloem een fijnere structuur en een wittere kleur. Maar ook bevat het minder vezels, want die zitten voornamelijk in al die grovere delen van het graan. Let daarnaast nog even op het verschil tussen volkoren meel en gewoon meel: volkoren meel gaat dus om de hele graankorrel, bij meel gaat het om een combinatie van volkoren meel en bloem (meestal 50/50).
Daarnaast hebben we te maken met verschillende soorten graan, zoals tarwe, spelt en rogge. Deze brengen allemaal hun eigen type bloem en meel, waarmee we weer verschillende soorten brood kunnen maken.
Het bloem en meel van FunCakes is gemaakt van tarwegraan. We hebben dus te maken met tarwebloem en 100% volkoren tarwemeel, bij die laatste gaat het dus om de volledige graankorrel! Daarnaast hebben we een Banketbloem in ons assortiment, maar deze is alleen geschikt voor het bakken from scratch van zoet banket zoals biscuit of cupcakes.
Wellicht voel je ‘m op basis van deze uitleg al een beetje aankomen, maar voor welk brood gebruiken we nu bloem en voor welk brood meel?
| Type brood | Type bloem of meel |
| Wit tarwebrood | Tarwebloem |
| Bruin tarwebrood | Meel – 50% tarwebloem en 50% volkoren tarwemeel |
| Volkoren tarwebrood | 100% volkoren tarwemeel |
Dat brood bakken vrij precies komt, betekent dus niet automatisch dat het ingewikkeld is. Je moet voor een specifiek type brood alleen even in de gaten houden dat je het juiste hoofdbestanddeel kiest. Zomaar van bloem naar meel switchen op basis van wat er op voorraad is in de supermarkt, is niet zo’n goed idee. Ook voor de hoeveelheden geldt: houd je aan het recept. Bakken is geen koken. Een beetje meer van dit en een beetje minder van dat maakt niet alsnog een lekker kliekje.
Het brooddeeg kneden
Ben jij liever lui dan moe? Daar ga je bij brood bakken hard op afgerekend worden. Het kneden is misschien wel het belangrijkste onderdeel van het brood bakken. Bij het kneden van brood gebeurt er namelijk meer dan simpelweg het mixen van de ingrediënten. Kneden doe je voor het activeren van de gluten die zich bevinden in tarwe. Deze gluten geven het brood luchtigheid. En om de gluten te activeren, moet het brood lang, maar ook niet weer té lang, gekneed worden. Houd zo’n 10-15 minuten aan. Heb je de luxe van een staande mixer in huis, gebruik dan de deeghaken en de middelste stand van de mixer. Om te checken of het deeg goed genoeg gekneed is, neem je een klein stukje van het deeg en trek je deze uit elkaar tot een dun, bijna doorzichtig, vliesje. Te vergelijken met kauwgom! Breekt het deeg zodra je het uit elkaar trekt, dan moet je nog even door kneden.
Het rijzen van het deeg is belangrijk voor de luchtigheid en de smaak. Dit proces is onlosmakelijk verbonden met het kneden, want een deeg dat niet goed gekneed is, zal nooit goed rijzen. Dit is bovendien het gedeelte van het brood bakken waar geduld je goed van pas komt. Voordat het brood gebakken wordt, is het belangrijk het twee keer te hebben laten rijzen. De eerste keer zo’n 30-45 minuten, de tweede keer 90 minuten. Bij het rijzen van het deeg zijn twee dingen erg belangrijk: een warm plekje en enige vochtigheid. Het gist dat je toegevoegd hebt aan je deeg zorgt ervoor dat het zal gaan rijzen. Omdat gist van warmte houdt, is het belangrijk dat je het deeg in een kom op een warm plekje zet. Net iets warmer dan kamertemperatuur is voldoende. Je kunt bijvoorbeeld ook de oven gebruiken, door deze op 30°C te zetten. Zorg er in dat geval wel voor dat je ook een bakje water in de oven zet om de luchtvochtigheid goed te houden. Heb jij een mooi, warm plekje in huis waar je het deeg wil laten rijzen, ook dan wil je niet dat het brood uitdroogt. Dek je kom daarom altijd af met plastic folie of een natte theedoek.
Als het deeg goed rijst, wordt je geduld ruimschoots beloond! Na een klein uurtje zul je namelijk een twee keer zo grote bol deeg aantreffen. Is dit niet het geval? Geef het dan nog wat tijd of zoek een iets warmer plekje uit.
Na de eerste keer rijzen ga je het deeg met de vingers platdrukken om de lucht uit het deeg drukken. Vervolgens vorm je het tot de uiteindelijke vorm waarin je het brood wil hebben en laat je het nog eens 90 minuten narijzen. Dit kan op dezelfde manier als bij de eerste bolrijs. Daarna is het dan eindelijk echt tijd om te gaan bakken!
Eindelijk, het is tijd om te bakken! Nog maar heel even en die heerlijke geur verspreid zich door jouw huis. Een kwestie van het deeg in de oven schuiven? Niet helemaal. Ook hier kun je nog het een en ander doen om de kwaliteit van jouw brood te verbeteren. Om te beginnen, uiteraard: voorverwarmen! Zorg dat je oven al op temperatuur is als het deeg de oven in gaat. Maar dat is nog niet alles. Om je korst lekker krokant te maken, is een hoge luchtvochtigheid in het begin goed. Die kun je creëren door de binnenkant van de oven met een plantenspuit met water nat te sprayen. Of probeer je brood eens te bakken in een gietijzeren pan, die je in de voorverwarmde oven zet. Bak het brood 30 minuten met de deksel op de pan, en vervolgens nog eens 15 minuten zonder deksel.
Je kunt checken of je brood goed gebakken is, door even op de onderkant te kloppen. Als dat hol klinkt, is het moment daar! Jouw zelfgebakken brood is klaar!
Het huis ruikt onweerstaanbaar, je brood is perfect gekleurd en klinkt mooi hol. Toch vergt het nog een laatste beetje geduld voordat je er écht van kan genieten. Want voordat je het brood kunt aansnijden, moet het eerst afkoelen. Net gebakken brood meteen gaan snijden, verpest al je harde werk. Dus houd nog heel even vol!
Natuurlijk wil je zo lang mogelijk van je brood kunnen genieten. Berg het daarom afgesloten in een zak, broodtrommel of schone theedoek op. Heb jij je best gedaan op een extra krokante korst? Dan kun je het beste een papieren zak gebruiken. Een plastic zak werkt ook prima, maar de korst zal hierin minder knapperig blijven. Heb jij toch het idee dat je zelfgebakken brood niet zo lang vers blijft als dat van de bakker? Dat kan kloppen. Bakkers maken namelijk gebruik van broodverbeteraars. Deze verhogen de broodkwaliteit doordat het makkelijker te verwerken wordt en het brood luchtiger van binnen en krokanter van buiten maakt. En het blijft dus lekker lang vers! Maar wat de bakker kan, kan jij ook: bekijk hier onze broodverbeteraars voor wit brood, bruin brood of bolletjes.
Nu je dit allemaal weet, ben je klaar om aan de slag te gaan! Bekijk snel al onze broodrecepten en kies jouw favoriete brood uit. Ga je voor een knapperig borrelbrood, voor witte bolletjes op de zondagmorgen, of wil je lekker de hele week genieten van je eigen volkorenboterhammetjes?
Zie je het toch nog niet helemaal voor je? Bekijk dan onderstaande video waarin we alle bovenstaande stappen aan je laten zien. Check bovendien ons Youtube-kanaal voor nog meer leuke how to video’s, bijvoorbeeld ook over het bakken van (witte) bolletjes. Heerlijk voor in het weekend.